Winnica Boschendal jest jedną z najstarszych posiadłości winiarskich w RPA – powstała w 1685 roku. Dzisiaj produkuje blisko 40 różnych win, obejmujących szeroką gamę stylów: rześkie białe, mocne czerwone czy perliste musiaki… Poznaj jednak nie tylko jej wina, ale także pasjonującą historię!
Zmodernizowana winnica, nowoczesne metody produkcji, atrakcje turystyczne – gdyby Jean le Long, założyciel winnicy Boschendal, przeniósł się w czasie, z pewnością nie uwierzyłby własnym oczom. W końcu pod koniec XVII wieku, w sercu Kolonii Przylądkowej, założył nie winnicę, a… farmę hodowlaną i rolniczą. Posiadłość ewoluowała przez lata, a dzisiaj jej właściciele stawiają na agroaktywizm. Co to oznacza? Jak zmieniała się winnica dekada po dekadzie? Przeczytaj!
Winnica Boschendal – francuskie początki
Historia winnicy Boschendal rozpoczęła się od niewielkiej parceli w dolinie otoczonej górami i lasami. Stąd też wzięła się zresztą nazwa winnicy: po holendersku „bosch” oznacza las, a „dal” dolinę.
Pierwszym właścicielem był Jean le Long – jeden z 200 hugenotów, którzy uciekli przed prześladowaniami religijnymi we Francji po odwołaniu edyktu nantejskiego. Ziemię w okolicach miast Stellenbosch i Franschhoek otrzymał od Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej w 1688 roku. Wówczas gubernatorem przylądka był Simon van der Stel. Zachęcał on wszystkich kolonistów do sadzenia nowych drzew, zwłaszcza dębów, wszędzie tam, gdzie wycięto rodzime lasy. Do dziś sadzone przez lata dęby są integralną częścią otoczenia Boschendal, podobnie jak na wielu innych starych posiadłościach w Prowincji Przylądkowej Zachodniej.
W 1715 roku farmę kupił Abraham de Villiers, również jeden z hugenotów, właściciel farm Lekkerwyn, Meerrust i Champagne, na których rosło kilkadziesiąt tys. krzewów winorośli. Posiadłość Le Longa przejął razem z przyległymi nienazwanymi gruntami rolnymi, zachowując nazwę Boschendal dla połączonej nieruchomości. W tym czasie zajmował już znaczącą pozycję w społeczności: był radnym miejskim, kapitanem kawalerii mieszczańskiej i członkiem rady kościelnej. Już wtedy produkcja wina na jego pozostałych farmach była jedną z najwyższych w okolicy.
W 1812 roku wnuk Abrahama Paul de Villiers i jego żona ukończyli budowę dworu Boschendal na miejscu domu swojego ojca. Przez lata właściciele kupili szereg gospodarstw rolnych i historycznych zagród, w tym Bethlehem, Nieuwedorp i Goede Hoop. Najbardziej godne uwagi jest Rhone. Każdego roku Paul uprawiał więcej ziemi i sadził więcej winorośli. Posiadłość pozostała w rodzinie de Villiers do 1879 roku (wówczas była w rękach Jana Jacobusa, syna Paula).
Winorośle, owoce i diamenty
W latach 80. XIX wieku przemysł winiarski został prawie zniszczony przez filokserę. Dlatego po 1879 roku posiadłość Boschendal przechodziła między właścicielami, nie mogąc dłużej zagrzać miejsca u żadnego gospodarza. Podobnie jak inne gospodarstwa w dolinie tutejsze ziemie były jałowe i zbankrutowane.
W dobre ręce farma trafiła dopiero w marcu 1897 roku. Tego roku Cecil John Rhodes włączył Boschendal do Rhodes Fruit Farms, a na terenach farmy zostały posadzone gruszki, morele, śliwki i brzoskwinie. Firma rozpoczęła eksport owoców liściastych na szeroką skalę do Wielkiej Brytanii.
Niestety Cecil John Rhodes nie żył wystarczająco długo, aby zobaczyć rozkwit firmy. Zmarł w 1902 roku, dzień po inauguracyjnym spotkaniu Rhodes Fruit Farms Ltd. Boschendal był ciągle częścią Rhodes Fruit Farms, wówczas zarządzaną przez De Beers Consolidated Mines – przedsiębiorstwo specjalizujące się w wydobyciu i sprzedaży diamentów.
Po niemal 40 latach majątek został ponownie sprzedany – tym razem firmie Randlord Sir Abe Baileya w 1937 roku. Sir Abe Bailey zachował Boschendal aż do swojej śmierci w 1940 roku. Przez następnych 28 lat posiadłością zarządzało konsorcjum, którego dyrektorzy i ich rodziny spędzali wiele wakacji w Rhodes Cottage. Kolejna zmiana przyszła w 1969 roku. To był ogromny kamień milowy w historii Boschendal.
Turystyczny potencjał winnicy Boschendal
W 1969 r. Rhodes Fruit Farms wykupiła firma Anglo American Corporation i zmieniła nazwę na Anglo-American Farms (Amfarms). Następne 34 lata działalności uznawane są za okres największego rozkwitu Boschendal. Posiadłość odrestaurował architekt Gawie Fagan. Rozpoczęto nowe nasadzenia, zbudowano nowoczesną winiarnię i nowe zakwaterowanie dla rolników. Na winnicach pojawiły się najlepsze krzewy, a inwestycje w piwnice winiarskie znacznie podniosły jakość wina.
Nowe oblicze Boschendal było gotowe w 1976 roku. Wtedy posiadłość mogli oglądać pierwsi zwiedzający. Boschendal był zresztą pierwszą winnicą w regionie, która postawiła na enoturystykę. Całe gospodarstwo zostało uznane za pomnik narodowy.
Winnica Boschendal dzisiaj
W 2015 roku właściciel posiadłości postanowił jeszcze bardziej rozwinąć swoje uprawy – bardziej intensywnie niż kiedykolwiek wcześniej w swojej 330-letniej historii. W 2017 roku liczba krzewów wzrosła o 450 tys., a sezon zbiorów wydłużył się z 4-5 miesięcy do 9-10 miesięcy. To był prawdziwy przełom w sezonowości zatrudnienia w rolnictwie.
Znacznie zwiększyło się także gospodarstwo. Na farmie zamieszkało ponad 700 sztuk bydła rasy Black Angus, kurczaki, świnie, owce, kozy i ryby. Opiekę nad roślinami i zwierzętami sprawuje blisko 700 osób (przed 2015 rokiem w winnicy Boschendal pracowało „tylko” 70 osób).
Główny budynek Boschendal wygląda dziś tak samo, jak na początku XIX wieku. Historycy odrestaurowali go tak dokładnie, jak pozwalają na to badania architektoniczne.
Wina z winnicy Boschendal
Swoje wina Boschendal oferuje w ramach kilku odrębnych kolekcji. Każda z nich odzwierciedla inny aspekt działalności winnicy: jej długą historię, zaangażowanie w wysoką jakość czy konkretną metodę produkcji wina. Portfolio winiarni obejmuje:
- Kolekcja 1685: nazwana na cześć roku założenia Boschendal. Obejmuje popularne odmiany, takie jak sauvignon blanc, chardonnay i shiraz.
- Heritage Collection: ta seria premium obejmuje limitowane edycje win, które prezentują najlepsze dziedzictwo winiarskie, w tym Boschendal Heritage Grande Syrah czy Boschendal Heritage Black Angus.
- Méthode Cap Classique: wybór win musujących wytwarzanych tradycyjną metodą, w tym opcje Brut i Rosé.
- Sommelier Collection: wina stworzone specjalnie z myślą o połączeniu z wyśmienitymi doznaniami kulinarnymi.
