Jesteś miłośnikiem wina i zastanawiasz się, jak poznać dobry rocznik? Przygotuj się na przygodę pośród smakowych niuansów i sekretów winiarskiego rzemiosła. Zdradzamy praktyczne wskazówki, które pomogą Ci docenić to wyjątkowe doświadczenie smakowe. Oto kluczowe czynniki, które wpływają na jakość dobrego rocznika wina.
Starzeje się z klasą, zapewnia wyjątkowe doświadczenia, świadczy o umiejętnościach winiarza. Dobry rocznik wina to prawdziwa perła. Chcesz dowiedzieć się, co czyni rocznik wina wyjątkowym? O dobrych rocznikach wina rozmawiamy z Kacprem Woźniakiem, sommelierem i selekcjonerem wina w Salonach Fine Wine.
Dobry rocznik wina – porozmawiajmy!
Co w winiarstwie oznacza w ogóle „dobry rocznik”?
Kacper Woźniak: Dobry rocznik to bardzo ważny element każdego wina. Szczególnego znaczenia nabiera przy winach wyszukanych, kolekcjonerskich czy inwestycyjnych. Dzięki odpowiedniemu wzrostowi i dojrzewaniu winiarz może później wyciągnąć wszystkie najlepsze cechy danej odmiany bądź wina charakterystycznego dla danego regionu.
Jak mówi wielu, dobrego winiarza poznaje się po tym, że potrafi zrobić dobre wino w słabym roku. A gdy warunki są odpowiednie dla wszystkich, to sam proces winifikacji jest tylko techniczną obróbką tego, co dany rok nam przyniósł w winnicy.
Samo określenie dobrego rocznika odnosi się do wszystkich czynników pogodowych, które mają wpływ na rozwój i dojrzewanie winorośli. Nie ma jednego określenia na najlepszy możliwy rocznik, bo każdy region, każda odmiana ma swoje indywidualne cechy, które określają najlepsze możliwe warunki w danym roku.
Jakie czynniki składają się na to, że konkretny rok możemy nazwać dobrym dla wina?
Dobry rok to ten, kiedy jest odpowiedni balans pomiędzy opadami a słońcem, z zaznaczeniem braku występowania anomalii pogodowych, takich jak późne przymrozki, opady gradu, silne wiatry, susza czy nadmierne opady deszczu. Odpowiednie warunki pogodowe mają olbrzymi wpływ na to, co później uzyskamy w butelce.
Ważny jest przede wszystkim balans słońce – opady. Natomiast szczegółowe warunki są bardzo charakterystyczne dla danego szczepu lub regionu. Może być tak, że odmiany chłodniejsze (takie, które lepiej odnajdują sią w latach, gdy średnia temperatura jest niższa) będą wyśmienite i rocznik zostanie uznany za wybitny, a wino z odmian „cieplejszych” będzie tylko przeciętne.
Innym równie ważnym czynnikiem dla wszystkich odmian jest wiosenny przymrozek w momencie, gdy zaczynają rozwijać się pąki. Jest to bardzo niebezpieczne zjawisko, które może mocno ograniczyć zbiór i osłabić winorośl. Na kondycję winorośli wpływają również mocne wiatry – mogą mechanicznie uszkodzić krzewy i również ograniczyć zbiory. Podobny wpływ mają występujące opady gradu. Susza, zwłaszcza w regionach, gdzie występuje system apelacyjny i niedopuszczone jest nawadnianie, to bardzo poważny problem, gdyż winorośl nie ma odpowiedniej ilości soków i winogrona są wysuszone.
Czy da się rozpoznać dobry rocznik w smaku wina?
Oczywiście! Wino z dobrego rocznika zawsze będzie ukazywać najlepsze cechy danego regionu, szczepu. Można to szczególnie określić przy winach starszych, gdzie przy tzw. degustacjach pionowych określa się rozwój i dojrzewanie wina na podstawie kilku bądź nawet kilkunastu roczników. Idealnie wówczas można zauważyć i rozdzielić dobre roczniki od tych przeciętnych i, niestety, również tych słabszych.
A czy podczas degustacji w ciemno można być pewnym, że degustowane wino pochodzi z dobrego rocznika?
Degustacja mająca na celu określenie, czy dany rocznik był dobry w danym winie, ma jedynie sens, jeśli dysponujemy historią danego wina lub innych win z konkretnego szczepu lub regionu. Oczywiście jeśli wino będzie dobrze wykonane, to możemy domniemać, że rocznik był dobry, ale najlepsze będzie porównanie go z winami z innych roczników. Wtedy możemy wyczuć i scharakteryzować najlepsze cechy danego wina – na podstawie win z poprzednich lub innych lat, przy okazji znajdując najlepsze.
Które roczniki w winiarstwie są pewniakami?
Trudno jest określić pewniaki, jeśli chodzi o ogólną charakterystykę wina. Każdy kraj, każdy region czy nawet apelacja ma swoje indywidualne oceny. Dlatego dobry rocznik w Bordeaux nie musi oznaczać, że każde wino francuskie będzie wspaniałe. Co więcej, dobry rocznik dla Pauillac, czyli jednej ze znanych gmin na tzw. prawym brzegu, nie musi być gwarancją wybornego rocznika w Pomerol.
Dlatego aby w miarę swobodnie poruszać się po rocznikach konkretnych win, warto udać się do specjalistycznych salonów i tam zasięgnąć wiedzy. Innym drogowskazem mogą być dostępne w sieci tablice rocznikowe. Szczególnie polecam te najbardziej szczegółowe odnoszące się do konkretnych regionów w poszczególnych krajach.
W jaki sposób dobry rocznik wpływa na końcową cenę wina?
Cena wina w najlepszych, najdroższych winach opiera się głównie na prestiżu danego miejsca, regionu czy apelacji. Bardzo ważnym czynnikiem jest marka winiarza, jego rozpoznanie na rynku oraz historia jego win. Natomiast równie istotnym elementem jest dany rocznik wina.
Nieraz możemy zauważyć, że niektóre win od danego producenta z takich regionów jak Bordeaux, Burgundia, włoski Piemont czy Toskania mają dużą różnicę w cenie. Nie zawsze jednak oznacza to, że dane wino jest dużo gorsze. Na ocenę rocznika wpływ ma nie tylko obecna kondycja wina, tylko jego charakterystyka do regionu, potencjał starzenia i możliwość dalszego rozwoju lub jego brak. Dlatego poza ogólną oceną rocznika warto brać pod uwagę obecną kondycję wina. Niestety, wiąże się to często z wieloma próbami i własną oceną. Ale zdarza się, że niektóre słabo oceniane roczniki w konkretnych okresach dają również niezapomniane doznania smakowe.
Czy znając dobre roczniki wina, możemy potraktować je jako inwestycję?
Inwestycja w wino to wciąż bardzo interesujący temat dla osób szukających pomnażania swoich środków. Oczywiście ma to sens jedynie na odpowiednich rynkach opartych na współpracy z odpowiednimi agencjami czy giełdami, które to monitorują, przechowują wino i spekulują we współpracy z najlepszymi specjalistami ze świata wina. Kupowanie do własnej piwnicy i przetrzymywanie wina we własnym zakresie nie ma sensu, gdyż zbycie takich kolekcji jest utrudnione. Ciężko będzie znaleźć nabywcę, który zaufa nam, że wina są oryginalne i były przetrzymywane w odpowiednich warunkach. Dlatego jeśli chcemy używać wina jako inwestycji, to róbmy to na profesjonalnych rynkach. A wracając do samego rocznika w winie, to oczywiście najlepsze roczniki z konkretnych apelacji czy regionów mają olbrzymi wpływ na to, jaką cenę uzyskamy za dane wino.
