Znasz wino grenache? A wino garnacha? Nie, wcale nie dwoi Ci się w oczach. Dzisiaj na tapet bierzemy tę ciekawą odmianę winorośli, która tworzy pełne wino o mocno zaskakującej teksturze. Gładkie taniny, wyższy poziom alkoholu i bogate aromaty owoców… Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj!
Mimo że ma cienką skórkę, nie jest wcale delikatnej budowy. Szczep grenache / garnacha tworzy wina ze sporą ilością ciała i aromatami dojrzałych owoców. Mają średnią kwasowość, dość gładkie taniny, za to wysoki poziom alkoholu. Garnacha / grenache często porównywane są do pinot noir, ale czy słusznie? Przyjrzyjmy się temu szczepowi z bliska.
Grenache czy grenacha? Oto jest pytanie
Zacznijmy od podstawowego dylematu: jaka jest poprawna forma nazwy tego szczepu? Odpowiedź jest prosta. Obie! To ten sam szczep, różni się jedynie miejscem pochodzenia.
Grenache jest jednym z głównych szczepów we Francji, zaś garnacha w Hiszpanii. – To bardziej Hiszpan z pochodzenia niż Francuz, choć czasy, z których pochodzi (badania wskazują na drugie stulecie przed naszą erą), to okres, gdzie ani Hiszpanii, ani Francji na mapie nie było. Niemniej odmiana uprawiana była przez cały czas, intensyfikując swą obecność na różnych obszarach – opowiada Krzysztof Sułek, sommelier Fine Wine.
Dzisiaj odmiana ta zyskuje na popularności w wielu krajach świata. Wino grenache produkuje się także w Australii, Stanach Zjednoczonych (głównie Kalifornii), Republice Południowej Afryki i Izraelu.
Hiszpania i wino garnacha
Zacznijmy od Hiszpanii. Garnacha znalazła swój dom głównie w gorącym, pustynnym regionie Priorat. – Przez lata (dzięki uprawom klasztornym) zaprzyjaźniła się z dojrzewaniem w dębie, koncentrując swe walory. I dziś starzenie w beczkach dębowych wynosi wino na piedestał. Czego najlepszym przykładem jest Priorat – przekonuje Krzysztof Sułek, sommelier Fine Wine.
Garnacha idealnie przystosowała się do gorących regionów. Dojrzewa późno, więc długie i upalne lato jej niestraszne. Doskonale znosi brak wody, doskonale radzi sobie z suchą ziemią, sięgając korzeniami bardzo głęboko. Niektóre z regionów w Hiszpanii (jak Campo de Borga) mogą pochwalić się starymi krzewami garnacha, których średni wiek to często ponad 80 lat!
Ze względu na to, że garnacha nie zawiera wielu garbników, w Hiszpanii najczęściej można ją spotkać w kupażach z tempranillo. Co ciekawe, hiszpańskie wino garnacha pomogło w XIX w. ożywić lokalny przemysł winiarski po tym, jak rodzime krzewy zaatakowała filoksera. Garnacha nie została zniszczona przez szkodnika, dlatego winiarze mogli kontynuować swoją produkcję.
Szczep grenache – Francja na przedzie
Dzisiaj najbardziej znane wina grenache tworzy się w południowej Francji, głównie w Dolinie Rodanu. To tu powstają cenione na całym świecie wina Châteauneuf-du-Pape i Côtes du Rhône. Grenache jest również dominującym szczepem w winie Tavel Rosé.
Szczep grenache uprawia się także na szeroką skalę w regionie Langwedocja-Roussillon. Można go tutaj spotkać w winach oznaczonych jako Pays d’Oc, ale także AOC (z regionów Corbières, Minervois i Côtes du Roussillon). Grenache używa się również w niektórych winach różowych z Prowansji.
Jeśli interesują Cię francuskie wina ze szczepu grenache, z pewnością napotkasz wina o wdzięcznej nazwie GSM. I nie, nie chodzi wcale o smartfony. GSM to kupaż trzech sadzonych w Dolinie Rodanu odmian winorośli: grenache, syrah i mourvèdre. Grenache przynosi tej mieszance soczystą owocowość i niewielką ilość tanin. Za to w regionach Rasteau, Maury i Banyuls z odmiany grenache tworzy się wzmacniane wina deserowe o nazwie „vin doux naturel”. Ich produkcja jest podobna do produkcji portugalskiego porto.
Jak opisać smak wina grenache?
W winie grenache zdecydowanie dominują czerwone owoce: truskawki, dojrzałe czereśnie, śliwki, maliny czy figi. Z nut kwiatowych można wyszukać lawendę, a ziołowych – tymianek i miętę. Nie brakuje tu również przypraw, takich jak goździki czy cynamon, czarnej herbaty, skóry.
– Grenache to więcej kwasowości niż taniny, tym samym daje wina przyjazne. Zaskakuje długością. Suchy i gorący klimat daje dużą koncentrację, ale też (stety lub niestety) wysoki poziom alkoholu – dodaje Krzysztof Sułek.
Aromaty wina grenache są mocno zależne od tego, gdzie i w jakich warunkach klimatycznych rosły krzewy. W zależności od regionu uprawy, grenache może zyskać subtelne nuty skórki pomarańczy i grejpfruta. Winiarze z Côtes du Rhône czy Sardynii często opowiadają o ziołowych nutach win grenache, m.in. suszonego oregano.
Jak garnacha wypada w porównaniu ze wspomnianym pinot noir? Co prawda nie posiada tylu ziemistych nut, jednak ma więcej tanin i zwykle więcej ciała.
Z jakim jedzeniem podawać wino garnacha i grenache?
Garnacha kocha mięso i ogień! Stąd grill to idealny partner tej odmiany. Z pewnością będzie pasowało do dań z grillowaną wieprzowiną, ale także jagnięciną czy smażonym kurczakiem. Dzięki cynamonowym nutom grenache świetnie komponuje się z daniami pikantnymi, np. kuchni chińskiej, lub bogatymi w przyprawy i zioła. Dobrze skomponuje się też z daniami wegańskimi obfitującymi w grzyby czy grillowane warzywa.
